Tip waterschappen: Hoe werkt het riool?
Water stroomt altijd naar het laagste punt. De inrichting van de ruimte heeft dus veel invloed op welke weg de druppel aflegt. Een dak vangt druppels op, vanaf daar stromen ze via een eventuele goot naar de regenpijp. In veel gevallen is deze regenpijp aangesloten op de riolering.
Op onverharde grond zoals in tuinen en parken, verdwijnen de regendruppels in de bodem en vullen ze het grondwater aan. Het regenwater dat op verharde oppervlakken zoals een betegelde tuin, straat of plein valt, stroomt meestal naar een straatkolk of putje en verdwijnt zo in het riool.
Het gemengde rioolstelsel: In oudere stadsdelen ligt onder de straten één rioolbuis waarin regenwater en afvalwater van toilet, douche en wasmachine samen komen. Het water stroomt via de riolering en een rioolgemaal naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Als het water is gezuiverd, loost de RWZI het schone water op de Noordzee of rivier.
Het gescheiden rioolstelsel: In wijken die zijn aangelegd na de jaren zeventig ligt meestal een gescheiden rioolstelsel. Daar liggen er twee buizen onder de straat: één voor afvalwater en één voor regenwater. Vanuit elk gebouw wordt het water apart via twee buizen afgevoerd. Het afvalwater wordt vervolgens naar de zuiveringsinstallatie gepompt. Het regenwater stroomt in principe vrij door de (hemelwater)rioolbuis naar oppervlaktewater zoals gracht of sloot. Als er ondergronds genoeg ruimte is, wordt bij het (op)nieuw aanleggen van riolering de voorkeur gegeven aan het gescheiden stelsel. Als in jouw straat een gescheiden rioolstelsel ligt, let dan op wat je met je afvalwater doet. Voorkom verkeerde aansluitingen en gooi geen afvalwater (bijvoorbeeld je emmer met sop) in de straatkolk. Het afvalwater gaat namelijk rechtstreeks naar de sloot!
Hoe kan jij voorkomen dat regenwater vervuild raakt?:
- Geen onkruidbestrijding toepassen
- Terughoudend gebruik van zware metalen (zinken dakgoten, loodslabben, etc.)
- Scheiden hemelwater en afvalwater
- Geen afvalwater in schrobputjes en straatkolken
En als er meer regen valt dan het riool aan kan?
Het rioleringsstelsel is meestal berekend op een regenbui die eens in de twee jaar valt. Hierdoor kan het rioleringsstelsel ongeveer 20 mm regen per uur verwerken. Wanneer er meer regen valt dan het rioleringsstelsel aan kan, raakt het riool vol. Het regenwater vloeit dan bij een gemengd stelsel via een overstort direct naar het oppervlaktewater, of komt op straat te staan. Dat komt de waterkwaliteit niet ten goede.
Volgens het KNMI gaat het vaker en harder regenen. Bij een hevige bui die het riool niet kan verwerken, stroomt regenwater over het oppervlak naar lager gelegen gebieden. Dit kan voor wateroverlast en schade zorgen. Gelukkig zijn er maatregelen om dit te voorkomen.
Bij een toilet, gootsteen of afvoerputje dat is aangesloten onder straatniveau (zoals in kelders, souterrains en verdiept aangelegde tuinen/ruimten) bijvoorbeeld, kan het rioolwater bij hevige regen terug het huis in stromen. Ook hier zijn specifieke maatregelen voor.