Het idee voor een collectieve binnentuin leeft in het blok en een aantal bewoners zijn enthousiast. Nu is het tijd om aan de slag te gaan met de invulling van de tuin. Hieronder vind je een aantal methodes die hierbij kunnen helpen. Ten eerste is het van belang om wensen en ideeën in kaart te brengen. Ten tweede gaat het om de juiste plaatsbepaling en vormgeving van de verschillende elementen. Dit laatste wordt besproken in STAP 6.

Organiseer een bijeenkomst om met elkaar in gesprek te gaan over de wensen en ideeën voor de nieuwe tuin. Bereid een aantal vragen voor om ieders ideeën boven tafel te krijgen. Zorg ervoor dat iedereen aan het woord komt en hou het gesprek centraal. Beelden en schetsen kunnen vaak helpen om duidelijk te maken wat je bedoelt.

Je kunt er voor kiezen deze bijeenkomst zelf te leiden, maar het kan ook prettig zijn om hiervoor een externe gespreksleider uit te nodigen.

Brainstorm

Het is voor iedereen prettig als het gesprek een logische opbouw heeft. Breng structuur in het gesprek aan door achtereenvolgens te inventariseren (1), te reageren op elkaars punten (2) en daarna de punten samen te brengen in een paar opgaven (3).

1. Inventariseren

Stel een aantal vragen om helder te krijgen wat ieders wensen en ideeën zijn. Geef iedereen de kans om voor zichzelf na te denken en wensen en ideeën op papier / post-its te zetten. Laat iedereen één voor één zijn punten toelichten.

Vragen die je bijvoorbeeld zou kunnen stellen zijn:

• Hoe wil je de gemeenschappelijke tuin gaan gebruiken? Wanneer? Waarvoor?
• Wat moet er sowieso in de tuin komen volgens jou?
• Wat voor sfeer stel je je voor? Een natuurgebied, het strand, een park, een bos, een weiland, een speeltuin…
• Hoeveel privacy wil je in je eigen privé tuin behouden? Hoeveel (toe)zicht moet er op de collectieve tuin zijn vanuit de privé tuinen en de woningen?
• Wordt het een actieve collectieve tuin waar iedereen samen gebruik van maakt? Of is de tuin vooral een stilteplek waarin iedereen zich ongestoord terug kan trekken?
• Welke functies zijn er al in de buurt aanwezig? Deze bestaande functies kunnen van invloed zijn om bepaalde functies wel of niet in je nieuwe collectieve tuin een plek te geven. Een speelplek voor kleine kinderen verdient bijvoorbeeld wellicht de voorkeur wanneer er in de buurt al verschillende speelplekken voor wat oudere kinderen zijn. Of, in een drukke wijk met veel functies kan een stiltetuin een verademing zijn.

2. Reageren

Het kan goed zijn dat tijdens het inventariseren punten worden genoemd waar een ander het niet mee eens is of zelfs van schrikt. Geef iedereen om de beurt de ruimte om te reageren op elkaars punten. Zorg dat dit geen ‘afkraakronde’ wordt. Neem de twijfel of angst van buren serieus door deze te benoemen en te noteren. Maak hierin echter nog geen keuzes. Het kan best zijn dat een reactie van de één de wens van de ander niet in de weg zit.

3. Samenbrengen

Probeer overeenkomsten en verbanden te vinden in elkaars wensen en ideeën. Misschien kun je bepaalde wensen en ideeën clusteren. Lukt het om alle punten die zijn genoemd mee te nemen en een ‘opgave voor de inrichting’ te formuleren?

Moodboard

Een moodboard is een collage van een verzameling beelden en losse woorden die de sfeer van de tuin tot uitdrukking brengen. Het maken van een moodboard kan erg goed helpen om elkaars ideeën beter te begrijpen en vast te leggen. Daarnaast vormt het de basis voor het maken van een ontwerp voor de tuin.

Zorg voor stiften, papier, lijm, scharen en een grote stapel oude tuin-, natuur- en lifestyle-bladen. Vraag iedereen (apart of in groepjes) om een moodboard te maken voor de tuin. Een moodboard maak je door:

• beelden te verzamelen die je mooi of inspirerend vindt en die je op ideeën brengen voor de tuin
• de beelden op een vel paper te verzamelen en te plakken
• met losse woorden op je collage kun je aangeven wat je precies inspireert of mooi vindt aan het beeld

Bekijk en bespreek elkaars moodboard en geef aan (bijvoorbeeld met post-its) waar ieders voorkeuren liggen. Dit kan het gehele board zijn, maar ook onderdelen ervan. Daarna kun je met elkaar keuzes gaan maken om verder te gaan. Hiervoor zijn verschillende opties mogelijk (afhankelijk van de resultaten en de groep):

• Kies indien mogelijk één moodboard uit waar de hele groep achterstaat en vul deze eventueel aan met enkele beelden van de anderen. Vaak behoud je zo het sterke idee van een moodboard overeind.
• Verzamel van alle moodboards de beste beelden en probeer hier één nieuw moodboard van te maken. Het is dan vaak moeilijker om een eenheid te behouden, maar neemt wel van iedereen iets mee.

Tips

• Verzamel beelden van specifieke functies die je graag in de tuin wilt hebben.
• Zoek beelden van materialen, planten, bomen, verlichting, meubels die je mooi vindt.
• Laat je ook inspireren door het karakter van de buurt en de architectuur van de woningen. Je kunt aansluiting zoeken met de wereld buiten, door de materialen en vormentaal van de buurt door te zetten in de tuin. Of je creëert bijvoorbeeld juist een unieke groene binnenwereld met veel beplanting als tegenpool van de stenige buurt.
• Probeer de verschillende beelden zo bij elkaar te zoeken en op te plakken dat ze een eenheid vormen, in kleur, in sfeer, in uitstraling, in functies, etc.
• Beelden hoeven niet letterlijk te laten zien wat jij in gedachte hebt. Een combinatie van abstractere beelden kunnen vaak ook duidelijk maken naar wat voor sfeer je op zoek bent.